26 września 2025 roku – 29 marca 2026 roku
15 zł normalny / 10 zł ulgowy, czwartek 1 zł

WARSZAWA W BUDOWIE: Starsze miasto

Czy Warszawa jest miastem dla osób w każdym wieku? Czy jest gotowa na zmiany demograficzne i społeczeństwo żyjące coraz dłużej? Czy pamiętamy, że starość dotyczy każdej i każdego z nas?

Wystawa w Muzeum Woli Starsze miasto odbywa się w ramach 17. edycji festiwalu WARSZAWA W BUDOWIE. Poświęcona jest doświadczeniu starzenia się i miejscu osób starszych w życiu miasta. 

Przez temat starości w kontekście miasta prowadzą nas artystki i artyści. Pokazujemy dzieła takich twórców, jak Władysław Hasior, Zbigniew Libera, Monika Mamzeta, Roman Opałka czy Agata Zbylut. Specjalnie na wystawę powstały prace Janusza Byszewskiego i Mariusza Libla związanego z Grupą Twożywo, Ewy Cieniak, Magdy Mosiewicz i Liliany Zeic.

Wspólna starość

Temat starości przedstawiamy z różnych perspektyw. Oddajemy głos seniorkom i seniorom, a także osobom opiekującym się starszymi bliskimi i wykonującym pracę opiekuńczą odpłatnie. Przedstawiamy rozwiązania i instytucje pomocy historyczne oraz współczesne, projektowane przez organizacje i osoby działające na rzecz zmiany społecznej. Pokazujemy starzenie się nie jako problem, lecz etap życia, który dotyczy nas wszystkich.

„Starość nie powinna być tematem tabu”, „Seniorzy powinni współtworzyć program muzeum” – to jedne z wielu postulatów Klubu Seniorek i Seniorów Nowoczesnych, sformułowanych we współpracy z Franciszkiem Orłowskim w Manifeście seniorów.

Ważną częścią przygotowań do wystawy była współpraca z klubem działającym przy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, a także grupami seniorskimi spotykającymi się m.in. w warszawskich Centrach Aktywności Międzypokoleniowej. Efekty spotkań warsztatowych można zobaczyć w Muzeum Woli.

Opiekunki, głównie Ukrainki, zrzeszone w Komisji Pracownic i Pracowników Domowych opowiadają o swojej pracy poprzez instalację Pokój bez drzwi, będącej kontynuacją projektu Opiekunki. Chcemy całego życia. Doświadczenie opieki nad starszymi, chorymi bliskimi przybliżają także prace Zbigniewa Libery, Moniki Mamzety oraz nowa instalacja Magdy Mosiewicz zatytułowana Kurs sprawnego upadania.

Miasto dla osób w każdym wieku

Na procesy starzenia się wpływ ma bardzo wiele czynników, a jednym z ważniejszych jest otoczenie, czyli miasto. Istnieją międzynarodowe sieci i think tanki zajmujące się projektowaniem miast przyjaznych osobom w każdym wieku. Redaktorki i redaktorzy „Magazynu Miasta” już w 2013 roku (w numerze, który stał się inspiracją do tytułu wystawy) zwracali uwagę na potrzebę przeprojektowania miasta tak, by wspierało międzypokoleniową inkluzywność.

Ekspozycja w Muzeum Woli daje okazję przyjrzenia się nowym instytucjom działającym w Warszawie, takim jak Centra Aktywności Międzypokoleniowej. Obok nich zobaczymy rozwiązania „z poprzedniej epoki”, jak otwarty w latach 70. XX wieku i działający do dziś Dom Pomocy Społecznej „Budowlani”. Pomysły wcześniejszych pokoleń mogą nas zaskoczyć pionierskimi rozwiązaniami, o których dziś już nie pamiętamy.

Wyobraź sobie (dobrą) starość

Bogaty program towarzyszący wystawie umożliwi m.in. bliższe poznanie istniejących i prototypowanych rozwiązań. O swoim doświadczeniu we wspieraniu innowacji społecznych opowie Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”. Razem ze Stowarzyszeniem Pedagogów Teatru będzie można pomyśleć o scenariuszach własnej starości.

Oprócz wykładów i rozmów z osobami eksperckimi pojawi się też okazja do twórczych międzypokoleniowych spotkań. Sercem wystawy będzie wspólny stół, przykryty obrusem do haftowania, zaprojektowanym przez Ewę Cieniak.

WARSZAWY W BUDOWIE

Tegoroczna edycja WARSZAWY W BUDOWIE organizowana jest przez Muzeum Warszawy, które do tej pory przy realizacji poprzednich edycji współpracowało z Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Od 2023 roku WARSZAWA W BUDOWIE realizowana jest naprzemiennie przez obie instytucje.

Festiwal WARSZAWA W BUDOWIE powstał w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w 2009 roku. Podejmuje jak najszerzej rozumiane zagadnienia projektowania: od wzornictwa przemysłowego, grafiki użytkowej przez architekturę i urbanistykę po projektowanie społeczne.

KOLOFON

kuratorki Wanda Kaczor, Magdalena Staroszczyk

konsultacje merytoryczne Marta Białek, Janina Petelczyc, Marta Trakul

współpraca Janusz Byszewski, Franciszek Orłowski, Jolanta Woch, Ela Hołoweńko, Klub Seniorek i Seniorów Nowoczesnych, Stowarzyszenie Pedagogów Teatru, Centrum Aktywności Międzypokoleniowej, Uniwersytet Trzeciego Wieku Woli i Bemowa, Urząd m.st. Warszawy Dzielnica Praga-Północ

produkcja Monika Mazurek

projekt wystawy Karolina Fandrejewska

projekt graficzny i infografiki Łukasz Izert

projekt i wykonanie komiksów w przestrzeni wystawy Jacek Świdziński

projekt graficzny plakatu i materiałów promocyjnych oraz system typograficzny wystaw Muzeum Warszawy Anna Światłowska