26 września 2025 roku – 29 marca 2026 roku
15 zł normalny / 10 zł ulgowy, czwartek 1 zł

WARSZAWA W BUDOWIE: Starsze miasto

Czy Warszawa jest miastem dla osób w każdym wieku? Czy jest gotowa na zmiany demograficzne i społeczeństwo żyjące coraz dłużej? Czy pamiętamy, że starość dotyczy każdej i każdego z nas?

Wystawa w Muzeum Woli Starsze miasto odbywa się w ramach 17. edycji festiwalu WARSZAWA W BUDOWIE. Poświęcona jest doświadczeniu starzenia się i miejscu osób starszych w życiu miasta. 

Przez temat starości w kontekście miasta prowadzą nas artystki i artyści. Pokazujemy dzieła takich twórców, jak Władysław Hasior, Zbigniew Libera, Monika Mamzeta, Roman Opałka czy Agata Zbylut. Specjalnie na wystawę powstały prace Janusza Byszewskiego i Mariusza Libla związanego z Grupą Twożywo, Ewy Cieniak, Magdy Mosiewicz, Franciszka Orłowskiego i Liliany Zeic.

Wspólna starość

Temat starości przedstawiamy z różnych perspektyw. Oddajemy głos seniorkom i seniorom, a także osobom opiekującym się starszymi bliskimi i wykonującym pracę opiekuńczą odpłatnie. Przedstawiamy rozwiązania i instytucje pomocy historyczne oraz współczesne, projektowane przez organizacje i osoby działające na rzecz zmiany społecznej. Pokazujemy starzenie się nie jako problem, lecz etap życia, który dotyczy nas wszystkich.

„Starość nie powinna być tematem tabu”, „Seniorzy powinni współtworzyć program muzeum” – to jedne z wielu postulatów sformułowanych w Manifeście seniorów, pracy Franciszka Orłowskiego, która powstawała z udziałem Klubu Seniorek i Seniorów Nowoczesnych i Centrum Aktywności Międzypokoleniowej „Nowolipie”.

Ważną częścią przygotowań do wystawy była współpraca z klubem działającym przy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, a także grupami seniorskimi spotykającymi się m.in. w warszawskich Centrach Aktywności Międzypokoleniowej. Efekty spotkań warsztatowych i działań twórczych można zobaczyć w Muzeum Woli. Premierowo na wystawie będzie można zobaczyć również film w reżyserii Franciszka Orłowskiego, który jest rozwinięciem pracy Manifest seniorów.

Opiekunki, głównie Ukrainki, zrzeszone w Komisji Pracownic i Pracowników Domowych opowiadają o swojej pracy poprzez instalację Pokój bez drzwi, będącej kontynuacją projektu Opiekunki. Chcemy całego życia. Doświadczenie opieki nad starszymi, chorymi bliskimi przybliżają także prace Zbigniewa Libery, Moniki Mamzety oraz nowa instalacja Magdy Mosiewicz zatytułowana Kurs sprawnego upadania.

Miasto dla osób w każdym wieku

Na procesy starzenia się wpływ ma bardzo wiele czynników, a jednym z ważniejszych jest otoczenie, czyli miasto. Istnieją międzynarodowe sieci i think tanki zajmujące się projektowaniem miast przyjaznych osobom w każdym wieku. Redaktorki i redaktorzy „Magazynu Miasta” już w 2013 roku (w numerze, który stał się inspiracją do tytułu wystawy) zwracali uwagę na potrzebę przeprojektowania miasta tak, by wspierało międzypokoleniową inkluzywność.

Ekspozycja w Muzeum Woli daje okazję przyjrzenia się nowym instytucjom działającym w Warszawie, takim jak Centra Aktywności Międzypokoleniowej. Obok nich zobaczymy rozwiązania „z poprzedniej epoki”, jak otwarty w latach 70. XX wieku i działający do dziś Dom Pomocy Społecznej „Budowlani”. Pomysły wcześniejszych pokoleń mogą nas zaskoczyć pionierskimi rozwiązaniami, o których dziś już nie pamiętamy.

WARSZAWA W BUDOWIE

Tegoroczna edycja WARSZAWY W BUDOWIE organizowana jest przez Muzeum Warszawy, które do tej pory przy realizacji poprzednich edycji współpracowało z Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Od 2023 roku WARSZAWA W BUDOWIE realizowana jest naprzemiennie przez obie instytucje.

Festiwal WARSZAWA W BUDOWIE powstał w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w 2009 roku. Podejmuje jak najszerzej rozumiane zagadnienia projektowania: od wzornictwa przemysłowego, grafiki użytkowej przez architekturę i urbanistykę po projektowanie społeczne.

Część prac prezentowanych na wystawie powstała w ramach projektu „Scenariusze starości. Międzypokoleniowe muzeum partycypacyjne” dofinansowanego ze środków m.st. Warszawy w ramach Funduszu Instytucji Kultury.

KOLOFON

kuratorki Wanda Kaczor, Magdalena Staroszczyk

konsultacje merytoryczne Marta Białek-Graczyk, Janina Petelczyc, Marta Trakul

współpraca Janusz Byszewski, Ela Hołoweńko, Dorota Ogrodzka, Franciszek Orłowski, Maria Potrząsaj, Karolina Pluta, Jolanta Woch, Klub Seniorek i Seniorów Nowoczesnych, Stowarzyszenie Pedagogów Teatru, Centrum Aktywności Międzypokoleniowej, Uniwersytet Trzeciego Wieku Woli i Bemowa, Urząd m.st. Warszawy Dzielnica Praga-Północ

produkcja Monika Mazurek

projekt wystawy Studio Karolina Fandrejewska

Projektantka główna: Karolina Fandrejewska

Zespół projektowy: Mikołaj Niewęgłowski, Anna Langowska, Mirosław Falkowski

projekt graficzny Łukasz Izert

projekt i wykonanie komiksów w przestrzeni wystawy Jacek Świdziński

projekt graficzny plakatu i materiałów promocyjnych oraz system typograficzny wystaw Muzeum Warszawy Anna Światłowska

przygotowanie reprodukcji do druku Kaja Gliwa

tłumaczenie Marcin Wawrzyńczak

redakcja i korekta Lingventa sp. z o.o.

oprawa i realizacja techniczna Michał Bogumił, Zofia Cur, Ksenia Góreczna, Paweł Grochowalski, Krzysztof Kwiatkowski, Piotr Lipiński, Juliusz Mielczarek, Artur Miniewicz, Katarzyna Radecka, Tomasz Raubo, Leszek Sokołowski, Filip Wielechowski-Olszak, Adam Wrzosek

Artmontage – Alena Trafimava

Druk ścienny UV Design Your Wall – Ewelina Tobiasz, Paweł Tobiasz

opieka konserwatorska Piotr Kaczkiełło, Julia Kłosińska, Anna Konopko, Igor Nowak, Karolina Nowicka, Piotr Popławski

koordynacja digitalizacji Mikołaj Kalina

wypożyczenia zewnętrzne i organizacja transportów Janusz Kurczak

wypożyczenia wewnętrzne Tomasz Lewandowski, Zuzanna Sieroszewska-Rolewicz

program towarzyszący Wanda Kaczor, Konrad Schiller, Magdalena Staroszczyk

program edukacyjny Katarzyna Żukowska

komunikacja i marketing Karina Dąbska, Anna Dobrowolska-Balcerzak, Agata Fijałkowska, Agata Fronczyk, Wojciech Gadomski, Olga Gaertner, Anna Ładna, Magdalena Nazimek, Nela Sobieszczańska, Martyna Sowińska

obiekty z instytucji i zbiorów prywatnych

CSW Zamek Ujazdowski, Centrum Aktywności Międzypokoleniowej, DPS „Budowlani” w Warszawie, fundacja „Na miejscu”, Muzeum ASP w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, SimEdu sp. z o.o., Stowarzyszenie Pedagogów Teatru, Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”, Wajda Studio sp. z o.o., Wydawnictwo Krytyki Politycznej

Rafał Bakalarczyk, Karolina Balcer, Janusz Byszewski, Ewa Cieniak, Aldona Doliszna, Jakub Drzastwa, Izabela Hejne-Krystosiak, Elżbieta Hołoweńko, Tomasz Kaczor, Jolanta Kosak, Elżbieta Krajewska, Natalia Lis, Mariusz Libel, Maria Teresa Majerczyk, Monika Mamzeta, Dominika Matuszewska, Joanna Mikulska, Jarosław Milewski, Marek Mogilski, Magda Mosiewicz, Donata Naumienko, Aleksandra Nowicka, Dorota Ogrodzka, Agnieszka Odziemkowska, Franciszek Orłowski, Kinga Pawlikowska, Jadwiga Piwko-Górkiewicz, Anna Rendecka, Marta Romankiv, Halina Rudzka, Daniel Rumiancew, Józefa Siesicka, Magdalena Sowul, Anna Stefopulos, Iga Sturlis, Alicja Szulc, Jolanta Woch, Jaśmina Wójcik, Agata Zbylut, Liliana Zeic, Elżbieta Zielińska

oraz ze zbiorów własnych Muzeum Warszawy