czw., 12.06.2025
18:00–20:00
Wykład
Muzeum Woli
10 zł.
„O szyby mieszkań uderzyła pieśń” – rewolucja 1905 i dźwiękowe strategie protestu. Wykład Marty Michalskiej
Jak brzmiała Warszawa w 1905 roku? Co dźwięki miasta mówiły o jego mieszkańcach, ich codziennym życiu, emocjach, sprzeciwie i marzeniach?
Śpiewanie piosenek, skandowanie haseł, przemowy, szmer przelewającego się przez miasto tłumu, wiele z tych strategii dźwiękowych było obecnych w życiu Warszawiaków 100 lat temu. Zapraszamy na spotkanie poświęcone dźwiękowej historii Warszawy, a w szczególności robotniczej Woli. Posłuchamy, jak w hałasie tramwajów, syren fabrycznych i stukocie końskich kopyt rozbrzmiewała nowoczesność, jak dźwięki stawały się narzędziem władzy i rebelii przeciwko niej.
Poszukamy odpowiedzi na pytania:
- Jak śpiewano pieśni patriotyczne mimo zakazów?
- Jak manifestowano entuzjazm i bunt?
- Czy cisza potrafiła wyrazić więcej niż krzyk?
Zastanowimy się, które z dawnych strategii dźwiękowych są obecne do dziś i jak zmieniają się nasze miejskie pejzaże akustyczne. To będzie powieść o mieście, które nie tylko wygląda, ale przede wszystkim brzmi. Jest całkiem możliwe, że po tym wykładzie lepiej usłyszysz swoje miasto.
Po wykładzie Marty Michalskiej zapraszamy na rozmowę, która będzie moderował Bartosz Nowak.
Wydarzenie jest częścią programu towarzyszącego wystawie 1905. Nowy Początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie.
Praktyczne informacje
Bilety dostępne w muzealnej kasie i online na 2 tygodnie przed wydarzeniem.
Maksymalna liczba uczestników: 40 osób
Dostępność: osoby z niepełnosprawnością ruchu.
_________________
Marta Michalska – doktorka historii, badaczka dźwięków w przeszłości; pisze, redaguje, czasem śpiewa. Pisze i opowiada o tym, jak doświadczamy dźwięków wokół nas oraz jak możemy badać dźwięki, które już rozpadły się w historycznym szumie. Szczególnie interesują ją tematy dźwiękowych wyobraźni i dźwiękowego myślenia w ujęciu filozoficznym oraz metody badania historii społecznej i kulturowej w XIX i XX wieku.
Nagrodzona przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej w konkursie MONOGRAFIE FNP, czego efektem stało się wydanie książki „Dźwięki, ludzie i nasłuchiwanie miasta. Wybrane elementy fonosfery Warszawy na przełomie XIX i XX wieku” (2024). Książka ta jest także nominowana do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii „książka o tematyce warszawskiej”.
Nie ma swojego ulubionego dźwięku, ale lubi, kiedy inni odkrywają swoje własne.
Bartosz Nowak – absolwent kulturoznawstwa w Instytucie Kultury Polskiej UW, doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych UW.
Interesuje się kulturową historią XIX wieku i sound studies. W pracy licencjackiej i magisterskiej badał historię fonografu na podstawie warszawskiej prasy z lat 1878-1895. Dotychczas publikował w „Performerze”, gdzie ukazał się jego artykuł Hałas, technika słuchania i uwaga – fonograf w XIX-wiecznej kulturze dźwięku.
Rozprawę doktorską na temat historii reprodukcji dźwięku w kulturze polskiej na przełomie XIX i XX wieku przygotowuje pod kierunkiem dr hab. Iwony Kurz, prof. ucz.
Partner edukacji Muzeum Warszawy – PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
